Problemy poruszone w referatach wprowadzających były przedmiotem czterech dyskusji panelowych.
Rozwinięciem wprowadzającego referatu Jakuba Wygnańskiego była dyskusja panelowa prowadzona przez Zbigniewa Rykowskiego, dyrektora Departamentu Prognoz i Analiz, Kancelarii Prezesa Rady Ministrów. Poza prowadzącym i referentem, w panelu wzięli udział: Jarosław Bittel (Caritas Polska), Ewa Czaczkowska (Rzeczpospolita) i Marek Hola (przewodniczący Komisji Polityki Społecznej i Rodziny Rady Miasta Gdańska).
Wymiana poglądów panelistów koncentrowała się wokół problemów związanych z podnoszeniem poziomu profesjonalnego działalności stowarzyszeń i ruchów katolickich jako organizacji pozarządowych. Działając w ramach tzw. trzeciego sektora ruchy i stowarzyszenia muszą akceptować właściwe dla niego standardy. Oznacza to np. konieczność dbałości o budowanie publicznego wizerunku organizacji.
W relacjach z władzami samorządowymi ruchy i stowarzyszenia powinny zabiegać o podejmowanie przez odpowiednie organy samorządów formalnych uchwał określających zasady współpracy z organizacjami pozarządowymi działającymi i świadczącymi usługi publiczne w poszczególnych sferach życia społecznego.
Większa aktywność w życiu publicznym ruchów i stowarzyszeń katolickich zdaje się być dla nich dużym wyzwaniem, w sytuacji w której znaczna ich część, mając bardziej charakter modlitewny i formacyjny, nie dysponuje doświadczeniem w zakresie organizowania aktywności obywatelskiej. Jednak właśnie oparcie działalności na fundamencie formacji religijnej stanowi silną stronę ruchów i stowarzyszeń katolickich, i może sprzyjać odegraniu przez nie ważnej roli w ramach sektora organizacji pozarządowych.
Dyskusja panelowa poświęcona funkcjonowaniu samorządów była prowadzona przez Wojciecha Rzewuskiego (Przymierze Rodzin, radny Warszawy). W dyskusji również udział wzięli: sędzia Jerzy Adam Stępień, Tamara Urbaniec Kwarcińska (Wspólnota "Chleb Życia"), Andrzej Bień (radny Gdyni), Krzysztof Sawicki (członek Zarządu Białegostoku). W świetle idei, które przyświecały twórcom pierwszej reformy samorządowej, dyskutanci przedstawili świadectwa swojej działalności. Przytoczone zostały pozytywne doświadczenia współpracy między samorządami i organizacjami pozarządowymi na przykładzie Warszawy i Gdyni. Wskazano na to, że istniejące rozwiązania systemowe sprzyjają rozwojowi życia społecznego, a zlecanie zadań społecznych organizacjom pozarządowym powoduje wysoką jakość ich wykonania przy niskich kosztach.
W dyskusji próbowano również poruszyć problem etyki w podejmowaniu decyzji samorządowych. Uznano, że ten temat wymaga osobnej dyskusji, poprzedzonej pogłębioną refleksją.
Problematyka zaangażowania katolików w życie gospodarcze została podjęta w dyskusji prowadzonej przez Wojciecha Kwiatkowskiego, wiceprezesa Banku PKO BP S.A., w której udział wzięli abp Damian Zimoń, dr Krzysztof Jasiecki oraz liczne grono osób z różnych ruchów i stowarzyszeń, aktywnie zaangażowanych w kierowanie mniejszymi i większymi podmiotami gospodarczymi.
Dyskusja została poprowadzona przede wszystkim wokół problemów zbyt małego udziału katolików w kierowaniu dużymi podmiotami gospodarczymi, ograniczonego wpływu na alokację kapitału i praktycznego wyłączenia z procesu podejmowania decyzji zasadniczych dla kształtowania życia gospodarczego. Wskazane przyczyny takiej sytuacji odnoszą się z jednej strony do uwarunkowań historycznych, a z drugiej do zbyt słabej formacji, skierowanej na przygotowywanie katolików do podejmowania i prowadzenia działalności gospodarczej na szerszą skalę. Stąd, zarysowane sposoby zmiany sytuacji w tym względzie dotyczyły podjęcia bardziej aktywnej formacji środowisk katolickich poprzez spotkania między przedsiębiorcami, konferencje i seminaria, jak również odpowiednie nauczanie ze strony hierarchów kościelnych.
Podobnie jak w przypadku dyskusji dotyczącej funkcjonowania samorządów, również i w odniesieniu do życia gospodarczego problemy etyki podejmowania decyzji okazały się zagadnieniem wymagającym przygotowania i pogłębionej refleksji.
Dyskusja panelowa dotycząca etyki urzędników publicznych była prowadzona przez dr Krzysztofa Zielke, dyrektora Biura Zagranicznego Klubu Parlamentarnego AWS. Podstawą dyskusji był referat wygłoszony przez dr Jacka Czaputowicza oraz wprowadzenia Jacka Stróżyńskiego (dyrektora Ośrodka Myśli Politycznej i Inicjatyw Samorządowych, "Civitas Christiana"), Władysława Stasiaka (wicedyrektora Departamentu w NIK, "Pro Patriae - Ośrodek Studiów Bezpieczeństwa Narodowego") oraz Marka Haliniaka (dyrektora generalnego w Ministerstwie Środowiska).
Podstawowym tematem, z którym zmierzyli się paneliści był problem korupcji wśród urzędników. Sugerowano więc jako środki zaradcze m.in.:

W dyskusji zwracano też uwagę na znaczenie presji zewnętrznej na urzędników i polityków jaką stwarzają media. Zwracano więc m.in. uwagę, że nie może być tak, że media, a za nimi opinia publiczna krytykują urzędników i polityków tylko wtedy, kiedy u władzy jest obóz solidarnościowy. Generalnie, od katolików świeckich jako polityków i urzędników więcej się wymaga. Może więc politycy prawicowi powinni składać takie same śluby jak mnisi tj. ślubować ubóstwo, czystość i lojalność?
Referaty wprowadzające oraz przeprowadzone dyskusje panelowe służyły do zarysowania zasadniczych problemów i postaw obserwowanych obecnie w życiu publicznym w Polsce. W ich wyniku zostały wyrażone oczekiwania wobec postaw charakterystycznych dla chrześcijańskiego świadectwa i działań formacyjnych jakie środowisko ruchów i stowarzyszeń katolickich winno prowadzić w celu integracji profesjonalizmu z etyką postępowania, zgodnie z wezwaniami płynącymi ze społecznego nauczania Kościoła.
Wspólnym wnioskiem, na który wskazywali uczestnicy kongresu tematycznego, jest potrzeba podejmowania przez środowisko ruchów i stowarzyszeń katolickich wspólnych inicjatyw i działań, nastawionych na przygotowanie katolików do dawania coraz pełniejszego świadectwa w ramach ich zaangażowania w życiu publicznym, gospodarczym, w strukturach samorządowych i organizacjach pozarządowych.
Na zakończenie kongresu tematycznego zostało przedstawionych kilka uwag mających na celu pobudzenie uczestników do ponownego spojrzenia na dyskutowane zagadnienia społecznego zaangażowania katolików z perspektywy istoty głównego przesłania kongresowego: Solidarni w służbie ubogim.

Copyright © by Sekretariat ORRK