Komisja Duszpasterstwa KEP - we współpracy ze Stowarzyszeniem Pastoralistów Polskich - wypracowała trzy etapy realizacji tego Programu; naszej wspólnej drogi duchowej. Pierwszy rok: W komunii z Bogiem, poświęciliśmy budowaniu kluczowej, wertykalnej relacji między Bogiem i człowiekiem. Drugi etap: Kościół naszym domem, który obecnie rozpoczynamy, poświęcamy budowaniu horyzontalnej relacji między wiernymi, ze szczególnym uwzględnienie struktur komunijnych. Trzeci rok: Być solą ziemi, chcemy poświęcić ewangelizacyjnemu ożywieniu struktur komunijnych.
1. Z wdzięcznością wobec Pana Boga i ludzi patrzymy wstecz na zakończony pierwszy etap trzyletniej drogi Kościoła w Polsce. Jeden rok to niewiele czasu na tak ważny temat jak zakorzenienie człowieka w Boga, dlatego nie chcemy zamykać podjętych już prac duszpasterskich w tej materii ani przerywać niedokończonych. Także nasze błędy popełnione w międzyczasie - jeśli je dostrzeżemy i jeśli doprowadzą nas one do pokory - mają swój sens, ponieważ motywują nas do bycia lepszymi. Nie chcemy jednak zatracić się w powierzchowności, ponieważ w posłudze duszpasterskiej Kościoła liczy się ciągłość i wytrwała kontynuacja działań. Nie zamierzamy zatem skończyć budowania komunii z Bogiem i zabierać się teraz do tworzenia struktur komunijnych. Drugie zadanie musi wyrastać z pierwszego; Bóg musi stale znajdować się w centrum naszego życia. Dlatego zachęcam wszystkich braci w biskupstwie, duszpasterzy, osoby życia konsekrowanego oraz wiernych świeckich do sumiennego dalszego budowania komunii z Bogiem. Kontynuując podjęte w minionym roku inicjatywy, prosimy Boga, aby zapewnił im dalszy wzrost (por. 1 Kor 3,6-7). Cieszymy się z przygotowania mężczyzn do stałej posługi lektora i akolity, jakie ma miejsce w niektórych diecezjach. Z nadzieją patrzymy na rzeszę ludzi dorosłych, którzy w większości naszych diecezji - w ramach Szkół Słowa Bożego - z entuzjazmem uczestniczą w formacji, jaką ofiaruje Dzieło Biblijne. Cieszymy się z grup modlących się Liturgią Godzin, jak i z tego, że już 1/3 parafii w Polsce korzysta z materiałów duszpasterskich, które służącą ożywieniu tygodnia modlitw przed Zesłaniem Ducha Świętego.
2. Obecnie czynimy drugi krok w realizacji programu duszpasterskiego. Na podstawowym fundamencie komunii z Bogiem pragniemy budować chrześcijańskie relacje z bliźnimi. Od doświadczenia bliskości Boga, chcemy przejść ku doświadczeniu bliskości człowieka. Przyczynić się do większego zaangażowania świeckich w życie Kościoła. Temat tegorocznego programu duszpasterskiego brzmi: Kościół naszym domem. Najprościej mówiąc, chodzi o większe zadomowienie wiernych w Kościele i o większe udomowienie Kościoła. Tym razem chcemy nauczyć się - w oparciu o Słowo Boże - praktyki ewangelijnego braterstwa między ludźmi, bo przecież w każdej wspólnocie, szczególnie zaś we wspólnocie religijnej, musi być duchowe zespolenie. Pragniemy odnowić w duchu Ewangelii relacje między pasterzami, prezbiterami, diakonami, osobami życia konsekrowanego i wiernymi świeckimi. Wiemy też, że każda rana może się zagoić, jeśli otworzy się serce na środki zbawienia. Chcemy tworzyć lub ożywiać w naszych wspólnotach struktury komunijne (Parafialne Rady Duszpasterskie, Parafialne Rady Ekonomiczne, Rady Społeczne przy biskupie diecezji), jako narzędzie dane Kościołowi po to, by wszyscy, którzy do Niego należą brali odpowiedzialność za Jego autentyczny kształt i byli świadomi tego, że przekaz wiary jest misją całej wspólnoty wierzących. Odpowiedzialność tę można ponosić jedynie wtedy, kiedy uznajemy, szanujemy i kochamy Kościół. Stwarza ona możliwość pełniejszego realizowania przez wiernych ich powołań, darów, talentów i charyzmatów. Całe to bogactwo ma służyć budowaniu tu i teraz Królestwa Bożego.
W rozpoczynającym się okresie położymy szczególny akcent na Parafialne Rady Duszpasterskie oraz Parafialne Rady Ekonomiczne, które służą podnoszeniu jakości naszej odpowiedzialności za posługę duszpasterską oraz dobra materialne, jakimi dysponuje wspólnota. Patrząc na realia życia naszych parafii, dostrzegamy, że jest wiele do zrobienia w tym względzie, począwszy nieraz od samego faktu stworzenia tych gremiów a skończywszy na często tylko pozornym sposobie ich działania. A przecież nierzadko od ludzi o poglądach odmiennych niż nasze możemy się nauczyć najwięcej, podczas gdy rutyna codzienności łatwo powoduje ociężałość w wierze i niemal nie dopuszcza do sięgnięcia po głębsze doświadczenie. I tylko wtedy, kiedy wiemy, kim jest naprawdę drugi człowiek, możemy się właściwie zachować wobec niego i go formować. Istnieje zatem wielka potrzeba poważniejszego zaangażowania się - tak prezbiterów, jak i wiernych świeckich - w pracę nad tym, aby struktury komunijne rzeczywiście spełniały taką rolę, jaką wyznaczają im dokumenty Kościoła. Czeka nas trudna i długa praca nad poprawą jakości relacji wzajemnych w Kościele. Potrzebna jest stała formacja członków Parafialnych Rad Duszpasterskich i Parafialnych Rad Ekonomicznych w diecezjach, aby te instytucje mogły w pełni służyć ewangelizacji. Przybywają przecież ciągle nowe zadania duszpasterskie, nowe wyzwania, wobec których stajemy, które trzeba przemyśleć i dać na nie ewangelijną odpowiedź.
W ostatnich latach nie przybywa nam natomiast tyle powołań kapłańskich, ile pragnęlibyśmy. Jest to dla nas tym bardziej bolesne, im bardziej zdajemy sobie sprawę z tego, że kapłaństwo to źródło siły dla Kościoła i świata. Trzeba się o nie modlić, ale trzeba też przydzielać nowe zadania ludziom wierzącym i kochającym Kościół. W tym względzie mamy już piękne doświadczenia w osobach pierwszych stałych diakonów czy wielkiej rzeszy nadzwyczajnych szafarzy Komunii Świętej.
Cieszy nas to, że myśl naszego programu duszpasterskiego zbiega się z zamiarami duszpasterskimi Ojca Świętego Benedykta XVI wobec Kościoła Powszechnego. W pierwszym roku naszej pracy podkreślaliśmy rolę Słowa Bożego w życiu wiary, jeszcze wyraźniej uczyniła to adhortacja apostolska Verbum Domini. Słowo Boże może rozmiękczyć nasze stwardniałe serca, podobnie jak kropla wody, która z natury jest miękka, a jednak potrafi wydrążyć twardy kamień, jeśli tylko kapie na niego nieustannie. Obecnie będziemy pracować nad strukturami komunijnymi, aby - w trzecim roku pracy - odkrywać ich ewangelizacyjne znaczenie. Tymczasem Kościół Powszechny przygotowuje się do nadzwyczajnego synodu biskupów na temat nowej ewangelizacji. Te znaki czasu pomagają nam lepiej rozwinąć naszą pracę duszpasterską…
